raz jeszcze
  • powieść-rzeka raz jeszcze
    13.02.2013
    13.02.2013
    Jak powinniśmy zapisywać zestawienia powieść rzeka i temat rzeka? Dla wywiadu rzeki WSO nie przewiduje dywizu. Czy wolno postąpić tu analogicznie?
  • skłotersi i skwaterzy – raz jeszcze
    12.09.2002
    12.09.2002
    Istnieje na Zachodzie luźny ruch zwany squatters. W encyklopedii spotkałam ich pod nazwą skwaterzy. Ostatnio spotykam też wersję spolszczoną skłotersi. Czy taka wersja jest ortograficznie dopuszczalna, godna zalecenia?
    Z pozdrowieniami.
  • strażak i strażnik – raz jeszcze
    13.11.2010
    13.11.2010
    Witam,
    za nie do końca satysfakcjonującą uznaję odpowiedź na nurtujące mnie pytanie dot. różnicy między nazwą pracownika straży pożarnej a straży miejskiej, jaka została udzielona 22.09.05. Czy mogłabym liczyć na dokładniejszą odpowiedź i wyjaśnienie, skąd bierze się ta różnica w nazewnictwie? Oczywiście rozumiem, że dążność, na jaką Pan Profesor zwrócił uwagę, jest przejawem pozytywnym, brakuje mi jednak uzasadnienia rządzących taką różnicą mechanizmów językowych.
    Z góry dziękuję,
    Felicyta
  • „W szkole na stole…” raz jeszcze
    11.02.2012
    11.02.2012
    Witam,
    Pytanie dotyczy specyficznych konstrukcji używanych np. w plikach pomocy. Są to zdania rozpoczynające się wieloma następującymi po sobie okolicznikami miejsca (styl i szyk tych zdań narzucają nam klienci, nie możemy tego zmienić), np.
    W oknie Definiowanie brył, na karcie Efekty wizualne, w obszarze Efekty 3D, na liście Dodaj efekty specjalne kliknij opcję Głębia.

    Wydaje mi się, że przecinki są tu niezbędne, jednak czy orzeczenie też trzeba oddzielić przecinkiem?
    Pozdrawiam,

  • wyliczenia raz jeszcze
    9.05.2002
    9.05.2002
    Dzień dobry,
    Czy poniższa konwencja jest dopuszczalna, tzn. czy jeśli elementy listy punktowanej nie są pełnymi zdaniami, ale krótkimi wyrażeniami wielowyrazowymi występującymi w mianowniku, to pierwszy wyraz każdego elementu można pisać wielką literą i na końcu nie stawiać przecinka, a na końcu ostatniego elementu – kropki ? Oto przykład:

    Wybierz jedną z następujących postaci:
    - Mapa bitowa monochromatyczna
    - Mapa bitowa 16-kolorowa
    - Mapa bitowa 256-kolorowa

    Dziękuje za odpowiedź i pozdrawiam.
  • w Zachodniopomorskiem – raz jeszcze
    5.02.2002
    5.02.2002
    Odpowiedział Pan jednemu z internautów, że jest rzeczownik Zachodniopomorskie i przymiotnik zachodniopomorski. Ten pierwszy miałby oznaczać nazwę regionu. I tu mam wątpliwość: czy tego typu nazw regionów (odmienianych tak jak Zakopane) nie tworzy się jedynie od nazw miast: Krakowskie (w zn. 'Kraków i okolice'), Poznańskie etc.? Tutaj zaś nazwa regionu to Pomorze Zachodnie. Podobnie: mazowieckie // Mazowsze, wielkopolskie // Wielkopolska. Nie powiedziałabym więc: „W Mazowieckiem będzie jutro padać”, tylko „Na Mazowszu…” albo „W województwie mazowieckim…”.
    Ale być może się czepiam ;-)
    Serdecznie dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii.
  • zaprzeczone imiesłowy – jeszcze raz
    7.09.2001
    7.09.2001
    Chodzi o tekst pieśni religijnej:

    „Boże, w dobroci nigdy nie przebrany,
    Żadnym językiem nie wypowiedziany!”…

    Czy nie ma tu być pisane łącznie z imiesłowami?

    Pozdrowienia GG
  • zaprzeczone imiesłowy raz jeszcze
    5.07.2011
    5.07.2011
    Witam,
    mam problem ze zdaniem: „Wchodzący w niebezpieczny wiek facet ma młodszą kochankę. Sytuacja go męczy, bo z jednej strony rodzice, z drugiej ona – nie naciskająca wprawdzie, ale niezadowolona z układu”. Czy w tym zdaniu nie naciskająca jest dobrze napisane, czy powinno być jedno słowo? Dla mnie jest dobrze, bo nie naciskająca, ale… Czy mam rację?
    Pozdrawiam
    Grażyna K.
  • za zaliczeniem – raz jeszcze
    10.10.2003
    10.10.2003
    Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
    Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
    Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
    Pozdrawiam
    Łukasz Starzak
  • żeńskie nazwy zawodów i funkcji raz jeszcze
    3.01.2013
    3.01.2013
    Witam,
    interesuje mnie taka kwestia: jak to właściwie jest z żeńskimi formami zawodów, kiedy zostawiamy je w męskiej formie, a kiedy do tej formy dodajemy -ka? Na przykład nauczycielnauczycielka, aktoraktorka, ale już np. sędziapani sędzia, pan prezespani prezes (bo chyba nie prezeska), pan reżyser – pani reżyser (chociaż w jednym z czasopism filmowych spotkałam się też ze zdaniem „Pani Agnieszka Holland to najbardziej znana polska reżyserka”).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego